.
Η Αλεξάνδρα Μπακονίκα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου και ζει. Εργάστηκε ως καθηγήτρια αγγλικών. Ποιήματά της δημοσιεύτηκαν πρώτη φορά στο περιοδικό “Διαγώνιος” το 1983.
Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, Ταμίας της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και μέλος στον Κύκλο Ποιητών. Ποιήματά της δημοσιεύθηκαν σε ανθολογίες, καθώς και στα περιοδικά: Τραμ, Παρατηρητής, Εντευκτήριο, Λέξη, Ένεκεν, Παρέμβαση, Πανδώρα, Ρεύματα, δέκατα, Πάροδος, Εμβόλιμο, Μανδραγόρας, Ποιητική, Γραφή, Νέα Ευθύνη, Κοράλλι, και στα ηλεκτρονικά Ποιείν, Αναγνώστης, diastixo, Poema, Varelaki, Ποιητικός Πυρήνας, Φρέαρ, Ενύπνια Ψυχίων. Το έργο της παρουσιάστηκε στο Συμπόσιο Ποίησης στην Πάτρα το 1994. Επίσης, το 1996 προσκεκλημένη από το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού στο Λονδίνο μαζί με άλλους συγγραφείς, συμμετείχε στο Συμπόσιο για τη σύγχρονη Ελληνική λογοτεχνία. Το έργο της παρουσιάστηκε και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο «Γνωριμία με τους δημιουργούς της πόλης» το 2012.
Έχει ασχοληθεί επίσης με τη κριτικογραφία ποίησης και πεζού λόγου και πολλές κριτικές της είναι δημοσιευμένες σε λογοτεχνικά περιοδικά.
Εκτός από την αγγλική μετάφραση επιλεγμένων ποιημάτων της με τον τίτλο «Lovers and Lairs», ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Γερμανικά, Σουηδικά, και Αλβανικά.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Ανοικτή γραμμή, Διαγώνιος (1984)
Το γυμνό ζευγάρι, Διαγώνιος (1990)
Θείο κορμί, Διαγώνιος (1994)
Μαυλιστικά, Μπιλιέτο (1997)
Παρακαταθήκη ηδυπάθειας, Εντευκτήριο (2000)
Πεδίο πόθου, Μεταίχμιο (2005)
Ηδονή και εξουσία, Μεταίχμιο (2009)
Το τραγικό και το λημέρι των αισθήσεων, Σαιξπηρικόν (2012)
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
Το θηλυκό πρόσωπο της ποίησης στη Θεσσαλονίκη, Ερωδιός (2007)
ΚΟΥΒΕΝΤΙΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΠΑΚΟΝΙΚΑ
Η συζήτηση δημοσιεύτηκε στο περιοδικό τεχνών και πολιτισμού της Κύπρου, ΔΙΟΡΑΜΑ τευχ. 7 Ιουλ.-Αύγ. 2016
Πότε πρωτογράψατε ποίηση?
Άρχισα να γράφω δειλά όταν πήγαινα στο Γυμνάσιο, μετά σταμάτησα και ξανάρχισα μετά από δέκα χρόνια , το 1977, όμως αυτή τη φορά αποφασισμένη να εκδώσω τα ποιήματα, αν αισθανόμουν ότι είχαν κάτι να πουν.
Ξεκινήσατε να δημοσιεύεται στη «Διαγώνιο» του Ντίνου Χριστιανόπουλου. Πείτε μας λίγα λόγια για την εμπειρία αυτή και την συνεργασία σας με τον Χριστιανόπουλο.
Την πρώτη φορά που συνάντησα τον Χριστιανόπουλο ήταν στο γραφείο του, το 1983.Πήγα συστημένη από φίλη μου, που ήταν συμμαθήτριά του στο σχολείο. Ξόδεψε μαζί μου τουλάχιστον πάνω από δύο ώρες διαβάζοντας ένα-ένα τα ποιήματα, κάνοντας παρατηρήσεις , σημάδι ότι τα διάβασε μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια .Πήρα ένα εκλεκτό μάθημα ακρίβειας στην έκφραση και συμπύκνωσης του ποιητικού λόγου, που ακολούθησα στη συνέχεια πιστά σε όλη την πορεία μου. Μου είπε να του επιστρέψω τα ποιήματα διορθωμένα κι ότι θα φρόντιζε να τα εκδώσει από τις δικές εκδόσεις της Διαγωνίου. Μου φάνηκε σαν το πιο όμορφο δώρο εκείνη τη στιγμή, γνωρίζοντας καλά ότι ο Χριστιανόπουλος ήταν πολύ αυστηρός στις επιλογές του. «Γράφεις και με την καρδιά, αλλά και με τη λογική, τα ποιήματά σου δεν αεροβατούν, κι αυτή είναι η πιο βασική αρχή της Διαγωνίου», μου είπε λίγο πριν φύγω.
Η ποίηση σας είναι λιτή, εξομολογητική και θεωρείστε η κατ’ εξοχήν ερωτική ποιήτρια. Εσείς πως χαρακτηρίζετε τη ποίηση σας?
Την χαρακτηρίζω τολμηρά ερωτική και τολμηρά δραματική. Στα ερωτικά μου ποιήματα γράφω πάνω σε τεντωμένο σκοινί προσπαθώντας να εκφράσω την παράφορη λαγνεία και ηδυπάθεια, την σεξουαλική, σωματική διάσταση του πάθους χωρίς να εκπέσω σε χυδαιότητα και κοινοτοπίες. Έχοντας βιώσει τρομερά δραματικές καταστάσεις στη ζωή μου, τις εκθέτω ευθύβολα με απογυμνωμένη εξομολόγηση, αναδύεται έτσι μια ένταση τραγικότητας που έρχεται σε αντίστιξη με τα δυνατά χρώματα του άκρατου αισθησιασμού της ποίησής μου. Εκ των πραγμάτων, τα δύο κύρια θέματά μου είναι ο έρωτας με τις άπειρες αποχρώσεις του, και η βία, το κακό, ο φθόνος, οι καταπιεστικές σχέσεις εξουσίας σε κάθε τομέα της κοινωνίας και της ζωής. Ασφαλώς, αυτό δεν αποκλείει να εμφανίζονται κι άλλα θέματα στο έργο μου, είμαι ανοικτή σε οτιδήποτε κεντρίζει το ενδιαφέρον μου.
Τι σας αγγίζει και σας οδηγεί να γράψετε ένα ποίημα ?
Κάτι συνταρακτικό από χαρά ή λύπη που αναδύεται από το υποσυνείδητο μου κι έχει καθοριστική σημασία για μένα ως αίσθημα και συγκίνηση. Όμως
παράλληλα εξετάζω να μπορεί να γίνει αντιληπτό και να αγγίζει καίρια και τον αναγνώστη. Επιζητώ τη διαύγεια κι όχι τα ερμητικά κλειστά νοήματα, το απλό που είναι συγχρόνως συντριπτικά βαθύ.
Οι ήρωες των ποιημάτων σας είναι πρόσωπα υπαρκτά?
Τις περισσότερες φορές είναι. Εμπνέομαι από τις παρατηρήσεις, τις εμπειρίες και τα βιώματά μου, η ίδια η ζωή προσφέρει αλήθειες, κι έγκειται στην ευαισθησία και τη διαίσθηση να τις προσέξουμε και να τις μετατρέψουμε σε τέχνη. Γενικά αποφεύγω να χρησιμοποιώ την φαντασία, μένω καταγοητευμένη
από το πλούσιο υλικό που μου προσφέρει η πραγματικότητα.
Ποιοι ποιητές σας έχουν επηρεάσει, σύγχρονοι και παλαιότεροι?
Οι Αρχαίοι Έλληνες Λυρικοί, ο Καβάφης, ο Χριστιανόπουλος.
Σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς που βιώνουμε η ποίηση μπορεί να προσφέρει?
Α.π. Αν είναι δυνατή, αληθινή και γνήσια προσφέρει παρηγοριά, στήριγμα ζωής, κατεύθυνση αξιών κι αισθητική απόλαυση. Η γνήσια τέχνη είναι κάτι σαν θρησκεία, έχει το προνόμιο να μας φέρνει σε συνάφεια με τον εσώτερο εαυτό μας. Αποζητούμε τον ποιητικό λόγο σε κάθε εποχή σαν βάλσαμο για την υπαρξιακή αγωνία μας, κι αυτό επιτείνεται ακόμα περισσότερο σε εποχές κρίσεις όπως η δική μας.
Η σύγχρονη τεχνολογία και το διαδίκτυο βοηθούν τη ποίηση?
Νομίζω ότι την βοηθούν πάρα πολύ, γιατί η ποίηση είναι μια γραφή πυκνή και σχετικά σύντομη, κάτι που ταιριάζει με τα μέσα τις σύγχρονης τεχνολογίας.
Πως βλέπετε τη σύγχρονη Ελληνική ποίηση?
Περιμένω να δω κάτι πρωτότυπο, φρέσκο, σαγηνευτικό και είναι αρκετές οι φορές που το συναντώ.
Παρακολουθείτε τους νέους ποιητές? Ποια η γνώμη σας?
Πάντα με ενδιαφέρουν οι νέοι ποιητές, γιατί θα είναι οι συνεχιστές της μεγάλης ποιητικής μας παράδοσης. Υπάρχει πολλή μετριότητα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν διακρίνω ταλέντα και χαίρομαι πολύ γι’ αυτό.
Με τη Κυπριακή ποίηση έχετε έλθει σε επαφή και το 2015 είχατε πάει στη Κύπρο με την Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης. Ποια είναι η εικόνα που αποκομίσατε για τη Κυπριακή ποίηση?
Λατρεύω την Κύπρο, την θεωρώ πολύτιμο κι αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής μας ταυτότητας. Πάντα παρακολουθούσα κάθε φάση της ιστορικής της πορείας, θεωρώντας την εισβολή του Αττίλα το ’74 φοβερό πλήγμα, ανοικτή πληγή για τον ελληνισμό. Έχοντας αυτά τα αισθήματα αγάπης για τη μεγαλόνησο έμεινα ενθουσιασμένη από την επίσκεψή μας, καλεσμένοι από την Εταιρία Λογοτεχνών Κύπρου το 2015. Εντυπωσιάστηκα από την ομορφιά του νησιού, την εγκαρδιότητα, τη φιλοξενία των ανθρώπων της. Το ίδιο εντυπωσιασμένη έμεινα κι από την επαφή μου με την Κυπριακή ποίηση, διαθέτει εκλεκτούς και σπουδαίους δημιουργούς.
Οι συναντήσεις που έγιναν με Κύπριους ποιητές είχαν τελικά κάποιο αποτέλεσμα? Θα συνεχιστούν στο μέλλον?
Πέρα από τη ζεστή ανθρώπινη επαφή με τους Κυπρίους ποιητές, αυτές οι συναντήσεις πλάτυναν τον ορίζοντα, πλούτισαν τη γνώση μας για την ομορφιά της σύγχρονη ποίησης της Κύπρου. Γι’ αυτά τα πολύτιμα αποτελέσματα αλληλογνωριμίας είμαι σίγουρη ότι οι συναντήσεις μας θα συνεχιστούν, καθώς διαθέτουν δυναμικό παλμό.
Τι γράφετε τώρα? Ετοιμάζετε κάτι για έκδοση?
Έχω ήδη έτοιμη μια καινούργια ποιητική συλλογή και πιστεύω ότι θα εκδοθεί στις αρχές του 2017, αν όλα πάνε καλά.
Για τους αναγνώστες του περιοδικού ΔΙΟΡΑΜΑ και τους Κύπριους φίλους σας θα μας χαρίσετε ένα δείγμα της υπό έκδοση συλλογής ?
ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ
Του έκανε δώρο δύο κάστανα φτιαγμένα από ορείχαλκο
-στο κανονικό τους μέγεθος-
δώρο διακοσμητικό για τη βιβλιοθήκη του.
Μετά από χρόνια εκείνη τον εγκατέλειψε.
Έμεινε απαρηγόρητος,
πέρασε τον τρισκατάρατο τυφώνα του χωρισμού.
Κι όμως δεν είναι λίγες οι φορές
που οι καμπύλες από τα δύο κάστανα
-πάντα στο ίδιο ράφι της βιβλιοθήκης-
με αποχαύνωση του θυμίζουν
κάτι από τις πανέμορφες καμπύλες της,
τις καμπύλες στο στήθος και τη ρώγα.
Η παραμυθία της αποχαύνωσης.
Τα κάστανα από ορείχαλκο
ανεκτίμητα ενθυμήματα.
Ευχαριστώ την Αλεξάνδρα για την ωραία κουβέντα
Ανδρέας Καρακόκκινος